Leszek Orlewicz


Leszek Orlewicz, urodzony 23 listopada 1946 roku w Świdnicy, a zmarły 18 lutego 2020 roku w Łodzi, był niezwykle utalentowanym polskim kompozytorem oraz realizatorem filmów dokumentalnych i naukowych. Jego wszechstronność przejawiała się również w roli operatora, reżysera, scenarzysty i wykładowcy. Posiadał tytuł profesora nadzwyczajnego oraz doktor habilitowany sztuk filmowych, co potwierdza jego znaczący wkład w polską kinematografię.

Leszek Orlewicz był założycielem studia filmowego Taurus Film ITD. Jego edukacja była solidna; był absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera na Wydziale Operatorskim i Realizacji Telewizyjnej w Łodzi, jak również Akademii Muzycznej w klasie Kompozycji i Dyrygentury w Łodzi.

W ciągu swojej kariery, Orlewicz stworzył muzykę do ponad 100 filmów fabularnych, dokumentalnych oraz animowanych, a także do przeszło 30 sztuk teatralnych i telewizyjnych. Jego dorobek obejmuje również realizację przeszło 80 filmów dokumentalnych oraz naukowych. Jego wpływ na polski film i muzykę był niezaprzeczalny, a jego prace nadal będą cenione przez przyszłe pokolenia.

Młodość

Leszek Orlewicz zadebiutował w 1964 roku, kiedy to stworzył muzykę do sztuki Wassa Żeleznowa w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi. Po tym debiucie, artysta rozpoczął pracę jako nauczyciel muzyki, przekazując swoją wiedzę uczniom w szkole podstawowej oraz w liceum.

W swojej edukacyjnej ścieżce, ukończył studia muzyczne na Wydziale Kompozycji i Dyrygentury, co pozwoliło mu na dalszy rozwój w dziedzinie muzyki. Od 1972 roku, Orlewicz pełnił rolę animatora kultury, prowadząc zespoły muzyczne w różnorodnych łódzkich domach kultury oraz współpracując z Polskim Radiem.

Jednym z osiągnięć tego okresu było objęcie stanowiska Dyrektora Grupy Wokalnej A vista, która współpracowała z Orkiestrą Polskiego Radia w Łodzi pod kierownictwem Henryka Debicha. W tym czasie Leszek Orlewicz intensywnie pisał i aranżował różnorodne utwory, zarówno wokalne, jak i instrumentalne, które były przeznaczone na antenę radia oraz telewizji.

Twórczość muzyczna

Na początku lat 70. Leszek Orlewicz zainicjował działalność artystyczną, zakładając zespół wokalno-muzyczny A vista. W krótkim czasie zdobył ogromną popularność, tworząc ponad 100 piosenek, które były nagrywane i transmitowane przez Polskie Radio, a także publikowane w encyklopediach muzycznych oraz gazetach w różnych częściach kraju.

Równocześnie, Orlewicz rozwijał swoje umiejętności jako kompozytor muzyki teatralnej. Wśród jego osiągnięć znajduje się m.in. opracowanie muzyczne do znanych sztuk, takich jak Wódko, wódeczko w Teatrze Ziemi Łódzkiej oraz Don Kichot wyzwolony autorstwa Anatolija Łunaczarskiego. Jego twórczość obejmowała również balety, takie jak Muza grecka i Święty ogień, do libretta Romana Gorzelskiego.

Rok 1974 był dla niego przełomowy, ponieważ zadebiutował jako kompozytor muzyki filmowej, współpracując z Wytwórnią Filmów Animowanych SeMaFor. Zdobył uznanie za swoją muzykę przy filmach Ewolucja oraz Prognoza pogody. W następnym roku skomponował muzykę do pięciu kolejnych produkcji, co pozwoliło mu na dalszy rozwój w tej dziedzinie.

W 1976 rozpoczął owocną współpracę z Wytwórnią Filmów Oświatowych. W tym samym czasie, jako pianista, kompozytor i aranżer, dołączył do warszawskiego zespołu Trojka, z którym w ciągu roku dał 178 występów w Polsce oraz 60 koncertów w Niemczech, Szwecji, Austrii i Czechosłowacji. Lato tego roku przyniosło mu debiut filmowy w adaptacji noweli Henryka Sienkiewicza – Latarnik.

Do 1986 roku jego twórczość objęła ponad 45 produkcji telewizyjnych i teatralnych, takich jak Obłęgorek, Detektywi na wakacjach, Kolędy stanu wojennego, Rycerze i rabusie, czy Formiści polscy. Dodatkowo skomponował dwa oratoria na wielką orkiestrę symfoniczną.

Pierwszą połowę roku 1986 Orlewicz spędził w Niemczech Zachodnich w Operze w Führt, gdzie pełnił funkcję II dyrygenta, prowadząc opery wagnerowskie. Zafascynowany malarstwem Pietera Bruegla, w 1988 roku wystawił balet inspirowany jego obrazem Ślepcy w Stuttgarcie. Od tego momentu kontynuował tworzenie muzyki filmowej i teatralnej, a także komponował muzykę do reklam telewizyjnych.

W 1995 roku osiągnął sukces z 50-minutowym utworem Jewish Rhapsody, który zdobył pierwsze miejsce w konkursie kompozytorskim zorganizowanym przez Donau Ballett w Wiedniu, z okazji 50-lecia holocaustu. W kolejnych latach Orlewicz udźwiękowił 280 trzydziestominutowych odcinków programów telewizyjnych, emitowanych w TVP oraz Telewizji Polsat, takich jak Idź na całość, Klub pana Rysia, czy Wehikuł czasu.

Realizacje filmowe

W 1994 roku Leszek Orlewicz podjął znaczącą decyzję, inwestując w system nieliniowego montażu filmowego Avid Media Composer, co było wówczas nowością na polskim rynku. To właśnie wtedy założył studio filmowe o nazwie Taurus Film Ltd. Jego debiutancką produkcją, która miała swoją premierę w 1995 roku, był film dokumentalno-dydaktyczny pt. Koń jaki jest… czyli arkana sztuki jeździeckiej, stworzony na zlecenie Polskiego Związku Jeździeckiego. W tym samym roku Orlewicz zrealizował również dwa filmy edukacyjne dla Instytutu Goethego w Berlinie, a mianowicie Deutsch in Action oraz Deutsch für den Beruf.

W ciągu następnych dwóch lat wzbogacił swoje portfolio o pięć kolejnych filmów dokumentalnych oraz filmową adaptację sztuki Patricka Süskinda Dzieci z Dworca ZOO, którą reżyserował Wowo Bielicki.

W 1998 roku Leszek Orlewicz zrealizował swój pierwszy cykl filmowy dotyczący nowotworu piersi, zrealizowany we współpracy z Narodową Koalicją do Walki z Rakiem. W tym okresie stworzył także telewizyjny film dokumentalny Pożegnanie z Julią, który zdobył uznanie na 16 festiwalach filmowych, przyczyniając się do jego sukcesu jako reżysera i scenarzysty oraz montażysty.

W 2000 roku przyjął wyzwanie produkcji czterech filmów popularnonaukowych dotyczących nowotworu płuc, które nosiły tytuł Na śmierć i życie. Równocześnie rozpoczął naukę w PWSFTviT w Łodzi, na Wydziale Operatorskim, gdzie w 2002 roku uzyskał dyplom licencjata, a dwa lata później dyplom magistra. To właśnie wtedy rozpoczął samodzielne realizowanie zdjęć.

W 2001 roku Orlewicz nakręcił między innymi nowy cykl filmów medycznych pod tytułem Serce nie sługa, w tworzeniu którego wziął udział znakomity kardiochirurg Zbigniew Religa. Rok później stworzył film dokumentalny pt. Choreograf dla I Programu TVP. Film ten, krytycznie ukazujący działalność agencji i szkół modelek, został zaprezentowany w 15 krajach Europy. Mimo że produkcja ta wywołała kontrowersje, a twórca musiał zmierzyć się z procesem sądowym o rzekome przedstawienie tytułowego Choreografa w negatywnym świetle, sprawa została umorzona po dwóch latach.

Przed rokiem 2006 Leszek Orlewicz zrealizował dodatkowe dwanaście filmów naukowych, w tym Agape satanas czyli egzorcyści polscy (2002), Mężczyzna po pięćdziesiątce, czyli co z tą prostatą (2003), Czysta hipnoza (2004) oraz Introwizje – Jerzy Skolimowski (2005). Oprócz tego nakręcił dwa teledyski. W 2006 roku otrzymał grant od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na cykl produkcji naukowych, mający na celu stworzenie Filmowej encyklopedii nauki polskiej. W ramach tego przedsięwzięcia zrealizowano do 2011 roku 36 filmów poświęconych nowoczesnym technologiom w medycynie.

Po 2012 roku Orlewicz zrealizował kolejny cykl naukowy, współfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zatytułowany Filmowa Biblioteka Naukowa 3D. Był to pierwszy w Polsce i na świecie cykl naukowy, zrealizowany w technologii obrazu telewizyjnego 3D.

Kariera naukowa

W latach 1995-2006 Leszek Orlewicz był związany z Bielską Wyższą Szkołą Biznesu i Informatyki im. T. Tyszkiewicza, gdzie rozwijał swoje umiejętności pedagogiczne. Po zakończeniu tej współpracy, kontynuował swoją karierę na Wydziale Animacji Komputerowej na Uniwersytecie Walijskim, pełniąc funkcję wykładowcy w zakresie dźwięku oraz muzyki filmowej do roku 2008.

Kolejnym etapem jego kariery naukowej były lata 2009-2011, kiedy to uczył na Wyższej Szkole Sztuki i Projektowania w Łodzi, gdzie prowadził zajęcia związane z dźwiękiem i muzyką filmową oraz wprowadzał studentów w tematykę filmu naukowego i dokumentalnego. W 2011 roku objął stanowisko Kierownika Zakładu Filmu i Wizualizacji Komputerowych na Politechnice Koszalińskiej, gdzie prowadził wykłady dotyczące formy filmowej oraz aspektów muzyki i dźwięku w filmie na wydziałach Mechatroniki i Wzornictwa.

W kolejnych latach, od 2012, pracował jako Kierownik Katedry Reżyserii na Wydziale Mediów i Aktorstwa w Wyższej Szkole Technicznej w Katowicach. W 2015 roku zyskał tytuł profesora nadzwyczajnego w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi oraz został profesorem nadzwyczajnym w PWSZ w Kaliszu. Warto wspomnieć, że w 2010 roku Leszek Orlewicz obronił dyplom doktora sztuki filmowej, przyznany za uchwałą Rady Wydziału Operatorskiego i Realizacji Telewizyjnej Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi.

Leszek Orlewicz spoczywa na cmentarzu katolickim św. Wojciecha, przy ul. Kurczaki 81/85 w Łodzi (Kurczaki).

Członkostwo w stowarzyszeniach

Leszek Orlewicz aktywnie uczestniczył w wielu ważnych organizacjach i stowarzyszeniach, co świadczy o jego zaangażowaniu w życie kulturalne i muzyczne. Był członkiem Rotary Club Łódź, gdzie współpracował z innymi profesjonalistami na rzecz lokalnej społeczności.

W dodatkowym zakresie, wpisywał się w Związek Polskich Autorów i Kompozytorów, przyczyniając się do ochrony praw artystów oraz rozwoju polskiej twórczości. Należał również do Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej, które promuje współczesną muzykę oraz jej twórców.

Jego członkostwo w Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS podkreśla jego rolę w zabezpieczaniu praw autorskich, a także wspieraniu polskich artystów. Dodatkowo, współpraca z Gesellschaft Für Musikalische Aufführungs-und Mechanische Vervielfältigungsrechte GEMA wskazuje na międzynarodowy zasięg jego działań oraz chęć łączenia polskiej muzyki ze światem.

Filmografia

Muzyka

Leszek Orlewicz to wyjątkowa postać w polskiej muzyce filmowej. Jego twórczość obejmuje wiele znanych dzieł, które zdobyły uznanie wśród miłośników kinematografii. Poniżej przedstawiamy szczegółowy zestaw utworów, które powstały w latach 70. i 80. XX wieku:

  • Ewolucja (1974),
  • Prognoza Pogody (1974),
  • Czy wiesz, co to jest (1975),
  • Grzyby (1975),
  • Porwanie kuli (1975),
  • Poszukiwanie kuli (1975),
  • Tryptyk marzeń (1976),
  • Latarnik (1976),
  • Oblęgorek Henryka Sienkiewicza (1976),
  • Chemikolor (1977),
  • 70 minut muzyki filmowej (1977),
  • Serce serc (1977),
  • Detektywi na wakacjach (1977),
  • Ty pójdziesz górą (1978),
  • Olga Poznańska (1978),
  • Franciszek Kostrzewski (1978),
  • Juliusz Kossak (1978),
  • Tadeusz Makowski (1978),
  • Epizod (1979),
  • Korowód z morałem (1979),
  • Smak Wody (1979),
  • Pałac (1979),
  • Noc czerwcowa (1980),
  • Hamadria (1981),
  • Rodzina Lubawinów (1981),
  • Konrad Krzyżanowski (1981),
  • Lilka (1981),
  • Taniec rodzinny (1981),
  • Pułapka (1981),
  • Rower (serial: Ktoś i coś) (1982),
  • Gry i zabawy (1982),
  • Adam Rychtarski (1982),
  • Ostrze na ostrze (1982),
  • Krowa (serial: Ktoś i coś) (1982),
  • Sanki (1983),
  • Ostrze na ostrze cz.2 (1983),
  • Janasowe Narodzenie (1983),
  • Niedźwiedź (1983),
  • Narty (1983),
  • Wejście na Fudżijamę (1983),
  • Rycerze i rabusie (1984),
  • Piłka (serial: Ktoś i coś) (1984),
  • Naturyści (1984),
  • Dźwig (serial: Ktoś i coś) (1984),
  • Gniazdo głuszca (1984),
  • 40 lat w 400 sekund (1985),
  • Pranie (serial: Ktoś i coś) (1985),
  • Jerzy Zawiejski (1985),
  • Formiści Polscy (1985),
  • Bieg z przeszkodami (1985),
  • Przykłady dobrej architektury (1987),
  • Zapach ziemi (1987),
  • Dom, który zbudował Jonatan Swift (1987),
  • Taka śmieszna historyjka (1988),
  • Jagiellonowie (1988),
  • Kogo umyć (1988),
  • Romeo i Julia z Saskiej Kępy (1988),
  • Cylinder (1988),
  • Zapomnieć o Herostratosie (1988),
  • Wrocław 70 (1989),
  • Bolesław Leśmian (1989),
  • Ciężar horyzontu (1990),
  • Zaczarowany ołówek (1990),
  • Wiosenne szachrajstwa (1990),
  • Opoczno (1991),
  • Kainowe pole (1992),
  • Der Weg zum Himmel (1992),
  • Der Man mit den Bäumen (1992),
  • Brama do raju (1993),
  • Wiek atomu we wsi Grzmiąca (1993),
  • Bo taka jest miłość (1993),
  • Hotel Alhambra (1993),
  • Msza Pucka (1994),
  • Impresje izraelskie (1994),
  • Dzielnica śmierci (1994),
  • Ten bandycki świat 30-tych lat (1994),
  • Deutsch In Action (1995),
  • Gliniane ołtarze (1995),
  • Lasy (1995),
  • Pożegnanie z mniszką – pamiętnik leśniczego (1995),
  • Gdzie jest Hosi (1995).

Udźwiękowienie

Oprócz pracy nad muzyką filmową, Orlewicz zajmował się również udźwiękowieniem, co potwierdzają jego następujące produkcje:

  • Klub pana Rysia (1995-2000),
  • Okna (1996-1998),
  • Idź na całość (2005-2007),
  • Wehikuł czasu (1999-2004),
  • Ptaki, ssaki i inne zwierzaki (2003-2006).

Autorskie realizacje filmowe

Twórczość Leszka Orlewicza obejmuje również różnorodne autorskie realizacje filmowe, które są niezwykle różnorodne pod względem tematyki i formy. Oto niektóre z nich:

  • Koń jaki jest… czyli arkana sztuki jeździeckiej (1995),
  • Deutsch in Action (1995),
  • Deutsch für den Beruf (1995),
  • Książ – Perła Śląska (1996),
  • Palmiarnia w Łubiechowie (1996),
  • Wesele świebodzickie (1996),
  • Dzieci z dworca Zoo (1996),
  • Bielsko–Biała – dwa miasta w jednym (1997),
  • Gliniane ołtarze (1997),
  • Piersi i erotyka (1998),
  • Fizjologia piersi (1998),
  • Jak rozwijają się piersi (1998),
  • Karmienie piersią (1998),
  • Pielęgnacja piersi (1998),
  • Przerzuty i leczenie uzupełniające (1998),
  • Pożegnanie z Julią (1998),
  • I ty możesz być modelką (1999),
  • Na śmierć i życie: Śmiertelny dymek (2000),
  • Na śmierć i życie: Twoje płuca (2000),
  • Na śmierć i życie: Światło w tunelu (2000),
  • Na śmierć i życie: Radioterapia (2000),
  • Za ciosem (2001),
  • Cienie (2001),
  • Powtórka z Kalwarii (2001),
  • Serce nie sługa: Niewydolność serca (2001),
  • Serce nie sługa: Żyj zdrowo (2001),
  • Serce nie sługa: Rehabilitacja kardiologiczna (2001),
  • Choreograf (2002),
  • Serce nie sługa: Na otwartym sercu (2002),
  • Serce nie sługa: Nadciśnienie tętnicze (2002),
  • Agape Satanas czyli Egzorcyści Polscy (2002),
  • Zapalenia wątroby i ich następstwa (2002),
  • Czy pali się jeszcze czarownice (2003),
  • Mężczyzna po pięćdziesiątce czyli co z tą prostatą (2003),
  • Egzaminy, egzaminy (2003),
  • Czysta hipnoza (2004),
  • Western dla wszystkich (2004),
  • Niewydolność serca – diagnostyka (2005),
  • Introwizje – Jerzy Skolimowski (2005),
  • Polimery w medycynie (2006),
  • Medyczne lasery (2006),
  • Radiologia w diagnostyce niewydolności serca (2006),
  • Echokardiografia w kardiomiopatii rozstrzeniowej (2006),
  • Koronarografia (2006),
  • Kardiologia interwencyjna (2006),
  • Ergospirometria (2006),
  • Promienie życia – radioterapia w leczeniu raka płuca (2006),
  • Radioterapia konformalna (2006),
  • Brachyterapia w leczeniu raka gruczołu krokowego (2006),
  • Diagnostyka i leczenie raka płuca (2006),
  • Przyspieszacze liniowe w radioterapii raka piersi (2006),
  • Widzieć dźwiękiem (2007),
  • Scrining i samobadanie piersi (2008),
  • Diagnostyka i leczenie raka piersi (2008),
  • Termowizja w diagnostyce chorób onkologicznych (2008),
  • Laser rubinowy w leczeniu chorób serca (2008),
  • Laseroterapia w leczeniu choroby alkoholowej (2008),
  • Technika i technologia medyczna XXI wieku w leczeniu zmian i dysfunkcji stawu kolanowego (2008),
  • Ultrdźwięki w technice i chemii (2008),
  • Fotodynamiczna terapia nowotworów (2008),
  • Archeologia fotografii (2008),
  • Historia zmieniła tu wszystko – zdjęcia (2008),
  • Fotodziennik – czyli piosenka o końcu świata – zdjęcia (2008),
  • Eugeniusz Haneman – fotograf Powstania Warszawskiego – zdjęcia (2008),
  • Okolice fotografii – zdjęcia (2008),
  • Fotografowałem w zasadzie wszystko – zdjęcia (2008),
  • Interfejsy mózg – komputer – zdjęcia (2009),
  • Laboratoriun na chipie (2009),
  • Robin Heart (2010),
  • Biologia molekularna – Kosmos w komórce (2010),
  • Sztuczne serce (2010),
  • Nanodiamenty w kosmosie (2010),
  • Nanodiamenty w medycynie (2010),
  • Videoendoskopia (2010),
  • Apetyt na szczęście (2010),
  • Wszyscy jesteśmy z tej samej ziemi (2010),
  • Biocybernetyka w kardiologii inwazyjnej (2011),
  • Elektronika w diagnostyce zawału serca (2011),
  • Ostry zawał serca (2011),
  • Fizyka jądrowa w diagnostyce serca (2011),
  • Cholecystektomia (2011),
  • Metoda Kochera (2011),
  • Metoda video asysty (2011),
  • Kolory muzyką malowane (2011),
  • Czas przyszły dokonany (2011),
  • Art of physics (2011),
  • Na szczęście jest sztuka (2011),
  • Ablacja – zabieg (2012),
  • Ablacja w leczeniu zaburzeń rytmu serca (2012),
  • Elektrostymulacja serca (2012),
  • Implantacja dwujamowego rozrusznika serca (2012),
  • Implantacja kardiowertera-defibrylatora (2012),
  • Elektrokardiologia w niewydolności serca: Diagnostyka i leczenie (2012),
  • Elektrokardiologia w niewydolności serca: Bradykardia, Tachykardia (2012),
  • Elektrokardiologia w niewydolności serca: Tachycardiomiopatia (2012),
  • Badanie USG serca: klasyczne i przezprzełykowe (2012),
  • Zamknięciu ubytku ASD II w przegrodzie międzyprzedsionkowej (2012),
  • Rehabilitacja kardiologiczna (2012),
  • Próba wysiłkowa w rehabilitacji kardiologicznej (2012),
  • Implantacja zastawki aortalnej (2013),
  • Plastyka zastawki mitralnej (2013),
  • Implantacja stymulatora dwujamowego metodą chirurgicznej preparacji żyły (2013),
  • Implantacja trzyjamowego stymulatora serca z funkcją resynchronizacji (2013),
  • CRT podwiązanie elektrod (2013),
  • Pomosty aortalno-wieńcowe (2013),
  • Pomostowanie-aortalno wieńcowe w chorobie niedokrwiennej serca (2013),
  • Krioablacja – zabieg (2013).

Przypisy

  1. Zmarł dr hab. Leszek Orlewicz, prof. uczelni. Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi, 25.02.2020 r. [dostęp 24.03.2020 r.]
  2. Leszek Orlewicz w bazie filmpolski.pl
  3. POLON – Zintegrowany System Informacji o Nauce i Szkolnictwie Wyższym.
  4. Strona oficjalna studia Taurus Film ITD, 12.01.2014 r., http://taurusfilmitd.pl/
  5. Leszek Orlewicz – Autoreferat, cz.I, 12.01.2014 r., https://web.archive.org/web/20150923204518/http://www.ck.gov.pl/images/PDF/Awanse/OrlewiczLeszek/autoreferat1.pdf
  6. Leszek Orlewicz – Autoreferat, cz.II, 12.01.2014 r., https://web.archive.org/web/20150923204522/http://www.ck.gov.pl/images/PDF/Awanse/OrlewiczLeszek/autoreferat2.pdf
  7. Strona oficjalna Filmowej Biblioteki Naukowej 3D, 12.01.2014 r., https://web.archive.org/web/20131224102332/http://www.3dsciencefilm.com/pl/

Oceń: Leszek Orlewicz

Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:16