Stanisław Stabro, znany również jako Stanisław Bryndza-Stabro, jest postacią niezwykle istotną w polskiej literaturze. Urodził się 23 sierpnia 1948 roku w Świdnicy, a jego kariera obejmuje wiele obszarów, w tym poezję, krytykę literacką oraz historię literatury. Posiada tytuł profesora nauk humanistycznych.
Jako wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, Stanisław Stabro prowadzi zajęcia, które przyciągają uwagę studentów i miłośników literatury. Jego wkład w rozwój polskiej poezji jest nieoceniony, a zaangażowanie w działalność artystyczną uznawane jest za wzorcowe.
Stabro jest jednym z założycieli grupy poetyckiej „Teraz”, a także współtwórcą inicjatywy Nowej Fali, co świadczy o jego aktywnym zaangażowaniu w życie literackie w Polsce.
Życiorys
Stanisław Stabro to uznany poeta i profesor, który zdobył swoje wykształcenie w zakresie polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie rozpoczął pracę w 1972 roku. Jego twórczość poetycka miała początek w 1966 roku, kiedy to zadebiutował w prasie. W trakcie swojej kariery Stabro współpracował z wieloma wpływowymi czasopismami literackimi, takimi jak „Kultura”, „Literatura”, „Odra”, „Poezja” oraz „Twórczość”, a także z niezależnym wydawnictwem „Kultura Niezależna”, działającym w opozycji do ówczesnego reżimu.
Jako laureat licznych nagród poetyckich, Stabro zyskał uznanie za swoje tomiki oraz pojedyncze wiersze. Jego prace są tłumaczone na różne języki, co świadczy o ich międzynarodowym znaczeniu. W 1976 roku, w przededniu wydarzeń radomskich, został powołany do służby wojskowej jako „element politycznie niepewny” i spędził półtora miesiąca w internowaniu w lasach pod Hrubieszowem. W 1978 roku wydał swój tom poezji „Ten wiersz, który na imię ma Polska” w drugim obiegu, co zainicjowało jego stałą współpracę z wydawnictwami opozycyjnymi aż do upadku komunizmu.
W wolnej Polsce Stabro został wielokrotnie uhonorowany za swoje osiągnięcia w dziedzinie poezji i pracy zawodowej, otrzymując m.in. Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz Nagrodę Miasta Krakowa.
W 2016 roku, w wyniku donosu składnego przez grupę prawicowych działaczy politycznych na Bronisława Maja oraz Jerzego Zonia, związanym z rzekomą obrazą uczuć religijnych po prezentacji spektaklu „Neomonachomachia” w Teatrze KTO, Stabro postanowił zadedykować Maja wiersz „Mówią, że ciebie już nie ma”. Ten utwór stanowi jego deklarację woli walki o silną wspólnotę europejską, szczególnie w obliczu współczesnych kryzysów.
Życie prywatne
Stanisław Stabro jest osobą, której życie prywatne kryje wiele interesujących faktów. Jego córka, Agnieszka Stabro, przyszła na świat w 1987 roku i odznacza się nieprzeciętnym talentem twórczym.
Agnieszka jest poetką, pisarką oraz eseistką, a także autorką powieści biograficznych, które wnikliwie odsłaniają życie przedstawianych przez nią postaci.
Twórczość
Tomy poetyckie
W twórczości Stanisława Stabro szczególne miejsce zajmują zbiorowe tomy poetyckie, które ukazały się na przestrzeni lat. Oto kluczowe pozycje:
- 1973: Requiem,
- 1974: Dzień Twojego narodzenia,
- 1978: Ten wiersz, który na imię ma Polska (wydane w drugim obiegu),
- 1978: Na inne głosy rozpiszą nasz głos,
- 1981: Pożegnanie księcia,
- 1984: Dzieci Leonarda Cohena,
- 1989: Korozja. Wiersze z lat 1982–1984,
- 1989: Wiersze wybrane,
- 1989: Wybór wierszy,
- 1996: Życie do wynajęcia,
- 2008: Oko thery.
Prace literaturoznawcze (wybór)
Oprócz poezji, Stabro ma na swoim koncie liczne prace literaturoznawcze, wśród których wyróżniają się następujące tytuły:
- 1985: Legenda i twórczość Marka Hłaski (w serii „Nauka dla wszystkich”),
- 1989: „Poeta odrzucony”,
- 1991: Chwila bez imienia,
- 1995: Poezja i historia: od Żagarów do Nowej Fali,
- 2002: Literatura polska 1944-2000 w zarysie,
- 2002: Od Emila Zegadłowicza do Andrzeja Bobkowskiego. O prozie polskiej XX wieku,
- 2012: Klasycy i nie tylko… Studia o poezji XX wieku.
Przypisy
- Agnieszka Stabro [online], https://www.facebook.com/agnieszka.stabro/ [dostęp 18.06.2024 r.]
- InstytutI. Teatralny InstytutI., Kraków. Bronisław Maj i Jerzy Zoń przesłuchani ws "Neomonachomachii" | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 24.08.2022 r.]
- Stanisław Stabro w spotkaniu ze studentami UJ. YouTube, 02.03.2017 r. [dostęp 03.03.2017 r.]
- MarekM. Karwala MarekM. (red.), Poeci Krakowa. Antologia, 2018, ISBN 978-83-949508-1-1.
- Stanisław Stabro. O autorze. Biuro Literackie, 07.04.2011 r. [dostęp 20.11.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maria Cunitz | Marcin Wodziński | Karl Theodor Robert Luther | Marcin Drąg | Marian Ursel | Henryk Cugier | Jarosław Gruzla | Kamil Omar Kuraszkiewicz | Andrzej Kuczumow | Andrzej Chlebicki | Marek Michalak | Marcin TkaczykOceń: Stanisław Stabro