Ratusz w Świdnicy


Ratusz w Świdnicy to jedna z najważniejszych budowli w tym mieście, znajdująca się w samym sercu Świdnicy, przy ulicy przebiegającej przez Rynek, numer 37.

Historia

Pierwsza wersja ratusza w Świdnicy, zbudowana w stylu gotyckim, posiadała dwie kondygnacje i była wynikiem przekształcenia budynku, który powstał w 1291 roku, w czasie budowy ratusza w latach 1329–1336.

Niestety, wieża nowo powstałego ratusza zaliczyła nieszczęście, spłonęła bowiem w wyniku pożaru, który nawiedził miasto w 1393 roku. Po odbudowie, która miała miejsce w późniejszych latach, zarówno wieża, jak i cała budowla zostały zniszczone w kolejnym wielkim pożarze, który miał miejsce 9 maja 1528. W latach 1548–1555 podjęto pieczołowite prace nad nową odbudową budynku oraz wieży.

Przez dalsze lata ratusz pozostawał w niezmienionym stanie, aż do 1716 roku, kiedy to kolejny pożar przyniósł tragiczne skutki, pozostawiając jedynie północno-zachodni narożnik budowli oraz znajdującą się obok kapliczkę. Następna odbudowa z lat 1717–1720 nadała gmachowi jego obecny wygląd. Wieża ratusza przetrwała do 1757 roku, kiedy to została zniszczona przez austriackie wojska.

Pomimo tego, mieszkańcy Świdnicy w 1765 roku postanowili przywrócić na nowo symbol swojego miasta. Nowa wieża była repliką wieży kościoła parafialnego, osiągając wysokość 50 metrów w skali 1:2.

Co ciekawe, zarówno podczas I, jak i II wojny światowej, wieża ratusza przetrwała w dobrym stanie. Niestety, 5 stycznia 1967 roku o godzinie 15:16, wieża zawaliła się w trakcie źle przeprowadzanego remontu oraz rozbiórek sąsiednich budynków.

Odbudowę wieży zapoczątkowano na początku czerwca 2010 roku. 5 marca 2012, zaledwie kilka minut po godzinie 15, nastąpiło zamontowanie hełmu wieńczącego wieżę. Uroczyście otwarto wieżę ratuszową w Świdnicy 17 listopada 2012 roku, co, uwzględniając przesunięcia, miało miejsce pół roku później niż planowano (termin ukończenia prac przewidziano na wiosnę 2012). W ramach tych działań przeprowadzono także renowację całego ratusza, w którym obecnie funkcjonuje Muzeum Dawnego Kupiectwa.

Wszystkie elementy zegara umieszczone na zewnętrznej elewacji były projektowane z myślą o odtworzeniu ich oryginalnego wyglądu sprzed katastrofy. Całość wieży wieńczy hełm oraz charakterystyczna iglica z kulą. Jednak nowa wieża nie jest wierną kopią swojej starszej wersji, która była smuklejsza oraz wyższa. Współczesna konstrukcja wykonana jest z żelbetonu, a elewacja została ocieplona. Detale, w tym kształty okien, przyjęły nowoczesny charakter. Rzut górnej części wieży odbiega również od oryginału, nie jest już czysto ośmioboczny.

Architektura

Na zewnętrznych narożnikach budynku ratusza w Świdnicy można podziwiać dwie imponujące kamienne rzeźby, które przyciągają uwagę przechodniów. Jedna z nich to figura św. Jana Nepomucena, pochodząca z 1718 roku, a druga przedstawia św. Floriana, powstałą w 1720 roku. Obie rzeźby są dziełami lokalnego artysty, Georga Leonharda Webera.

W szczytowej części elewacji widoczny jest barokowy portal balkonowy, a także kamienne posągi książąt świdnicko-jaworskich, które zostały przeniesione z dawnej wieży ratuszowej. Od lewej strony znajdują się rzeźby: Bolko I, Bernard, Bolko II oraz Karol IV. Z kolei wyróżniający się główny portal z balkonem oraz kartusz z herbem miasta, który zyskał swoje obecne oblicze w 1720 roku, również zasługują na szczególną uwagę.

Z północnej strony, w przyziemiu ratusza, przylega barokowy portal, który zdobi wejście do piwnicy, gdzie w przeszłości mieściła się znana piwnica świdnicka, miejsce spotkań, gdzie degustowano piwo warzone w lokalnych browarach. Na zachodzie natomiast, przekształcone zostało dawne przejście w wejście do restauracji.

Na północnym zachodzie z kolei znajduje się imponujący barokowy portal, również z 1720 roku, ozdobiony kolumnami korynckimi, które majestatycznie wspierają balkon. Balkon ten również jest bogato zdobiony herbem miasta, co nadaje mu wyjątkowego charakteru.

Wnętrze ratusza również skrywa wiele cennych elementów architektonicznych. O zachwycającym wyglądzie Izby Rajców Miejskich, która została ukończona w XVI wieku i w dalszym ciągu zachowuje gotyckie cechy, decyduje barokowy wykusz. Dodatkowo, w 1975 roku odkryto drewnianą wczesnorenesansową polichromię, datowaną na 1537 rok, która wzbogaca atrakcyjność zabytku.

Przypisy

  1. 53 lata temu zawaliła się wieża ratuszowa w Świdnicy. [dostęp 23.06.2021 r.]
  2. Fotografie. [dostęp 04.03.2016 r.]
  3. Historia wieży ratuszowej. [dostęp 16.09.2012 r.]
  4. Cyprian Skała, Świdnica i okolice, Wyd. PLAN Jelenia Góra 2005 r., ISBN 83-60044-13-9
  5. Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 r.

Oceń: Ratusz w Świdnicy

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:7