Michael von Matuschka

---

Życiorys

Michael von Matuschka przyszedł na świat w 1888 roku w Świdnicy, pochodząc z czesko-śląskiej rodziny arystokratycznej. Swoją edukację prawniczą rozpoczął na uniwersytetach w Lozannie, Monachium oraz Wrocławiu. Po pomyślnie zdanym egzaminie państwowym w Wrocławiu, a także obronie pracy doktorskiej pod tytułem Parlamentarna wolność słowa i obowiązki świadków w 1910 roku, Matuschka zyskał doświadczenie, odbywając praktykę jako referendarz.

W trakcie I wojny światowej został powołany do służby wojskowej, gdzie pełnił funkcję podporucznika w śląskim pułku huzarów. Jego los uległ zmianie w 1915 roku, kiedy to doznał rany w starciach z wojskami rosyjskimi oraz został wzięty do niewoli. W tym czasie osadzono go w obozie jenieckim na Syberii, dokładnie w Krasnojarsku, z którego udało mu się uciec w 1918 roku. O swoich przeżyciach napisał później w raporcie zatytułowanym Powrót z Syberii.

Po zakończeniu wojny, w 1918 roku, Matuschka otrzymał liczne odznaczenia wojskowe za niezwykłe umiejętności dowódcze, które pozwoliły na prowadzenie jego jednostki z frontu bez strat w ludziach. Po zdaniu drugiego egzaminu państwowego osiedlił się najpierw w Münster, a następnie w Warendorfie w Westfalii. W 1919 roku przeniósł się na Górny Śląsk, gdzie zasłynął jako urzędnik państwowy, a od 1923 roku pełnił funkcję starosty w Opolu. Stworzył programy rozwoju placówek kulturalno-oświatowych oraz budownictwa, walcząc o prawa ubogich obywateli i propagując współpracę polsko-niemiecką na tym terenie.

W 1932 roku Matuschka został wybrany posłem z listy Centrum do pruskiego Landtagu, jednakże jego kadencja trwała zaledwie rok, zakończona rozwiązaniem landtagu przez nazistów. Tego samego roku został usunięty z pozycji landrata z powodu niewywieszenia flagi ze swastyką przed starostwem w Opolu. Cieniem na jego biografii kładzie się sprawa inwigilacji uczniów i nauczycieli polskiego gimnazjum w Bytomiu. Na jego zlecenie niemieckie władze prowadziły spis osób związanych z tą szkołą, w celu politycznego nadzoru nad jej działalnością.

W kolejnych latach, w 1934 roku, Matuschka znalazł zatrudnienie w miejskim wydziale pruskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Dwa lata później przeniesiono go do Wrocławia, gdzie zajął ważne stanowisko w Prezydium Prowincji Śląskiej, współpracując z nadprezydentami Peterem Yorckiem von Wartenburgiem oraz Fritzem-Dietlofa von der Schulenburga. W 1941 roku Matuschka awansował na dyrektora oddziału Ministerstwa Gospodarki Narodowej, mimo że unikał członkostwa w NSDAP.

Dzięki bliskim relacjom z Schulenburgiem oraz przyjaciółmi, takimi jak Hans Lukaschek i Paul van Husen, Matuschka zaangażował się w ruch oporu przeciwko Hitlerowi, związany z tzw. „Kręgiem z Krzyżowej.” Niestety, pod koniec lipca 1944 roku został aresztowany przez gestapo z powodu swojego udziału w spiskowych działaniach mających na celu zamach na Führera. 14 września 1944 roku, po procesie przed Trybunałem Ludowym, Matuschka został skazany na śmierć, a wyrok wykonano tego samego dnia w berlińskim więzieniu Plötzensee.

Rodzina

Hrabia von Matuschka zawarł związek małżeński w lutym 1930 roku z hrabianką Pią von Stillfried-Rattonitz. Para doczekała się trzech synów: Mario, który przyszedł na świat w 1931 roku, Victora, urodzonego w 1932 roku oraz Michaela, który urodził się w 1934 roku.

Oprócz synów, w rodzinie pojawiła się również córka – Elisabeth, która przyszła na świat w 1936 roku. W 1960 roku poślubiłaDirka von Haeftena, syna Hansa Bernarda von Haeftena, który również był znanym opozycjonistą wobec reżimu Hitlera.

Upamiętnienie

W grudniu 2009 roku, w obecności syna hr. Marii von Matuschki, miała miejsce niezwykle ważna ceremonia odsłonięcia tablicy upamiętniającej Michaela von Matuschkę. Uroczystość ta odbyła się na ścianie dawnego budynku starostwa opolskiego, znajdującym się przy ulicy Krakowskiej 53. Tablica ta, będąca dziełem wybitnego rzeźbiarza, Adolfa Panitza, służy jako symbol pamięci o tej ważnej postaci.

Warto dodać, że członkowie zespołu „Opole z Sercem” wystąpili z inicjatywą, aby nadać imię Michaela Matuschki nowo powstającej ulicy, która miałaby łączyć ulicę Krakowską z ulicą Żwirki i Wigury. Niestety, władze miasta nie zgodziły się na tę propozycję, co sprawiło, że plany te nie zostały zrealizowane.

Proces beatyfikacyjny

Zaczął się proces beatyfikacyjny Michaela von Matuschki, który został zainicjowany przez społeczność. Kuria biskupia diecezji berlińskiej podjęła kroki w kierunku uznania go za śląskiego świadka wiary oraz męczennika.

---

Oceń: Michael von Matuschka

---